احسن‌القصص؛ قصه‌ای که همیشه تازه است

در روزگاری که بسیاری از مخاطبان آثار نمایشی در میان انبوهی از سریال‌های جدید هنوز ترجیح می‌دهند سراغ آثار قدیمی‌تر بروند، بازپخش سریال ماندگار «یوسف پیامبر» از شبکه آی‌فیلم بار دیگر ثابت کرده است که کیفیت، عمق معنایی و پیوند عاطفی با مردم، ماندگارتر از هر تبلیغ و هیاهویی است.

احسن‌القصص؛ قصه‌ای کهنه که همیشه تازه است

سریال «یوسف پیامبر» ساخته زنده‌یاد فرج‌الله سلحشور از همان پخش اول در دهه‌ هشتاد، توانست میلیون‌ها بیننده را در ایران و کشورهای دیگر جذب کند. روایتی قرآنی از زندگی یکی از محبوب‌ترین پیامبران الهی که در قرآن کریم از داستان او با عنوان «احسن‌القصص» یاد شده است. همین پشتوانه‌ معنوی، ستون اصلی محبوبیت سریال است؛ قصه‌ای که ریشه در ایمان، صبر، پاکی و بخشش دارد و هر بار تماشایش، گویی درس تازه‌ای برای زندگی امروز به همراه می‌آورد.

اما راز ماندگاری «یوسف پیامبر» تنها در قصه‌ الهی‌اش نیست. زبان تصویری و ساختار روایی اثر، برای زمان خود جلوتر از استانداردهای تلویزیون ایران بود. انتخاب لوکیشن‌ها، طراحی صحنه‌ها و موسیقی مسحورکننده‌ آن، همگی به خلق جهانی منسجم و چشم‌نواز کمک کردند که هنوز هم در ذهن تماشاگران زنده است.

خاطره‌ جمعی یک نسل

برای بسیاری از ایرانیان، «یوسف پیامبر» فقط یک سریال نیست، بلکه بخشی از خاطرات خانوادگی‌شان محسوب می‌شود. شب‌هایی که خانواده‌ها کنار هم می‌نشستند تا ماجرای یوسف و زلیخا را دنبال کنند، هنوز در ذهن مخاطبان زنده است. همین خاطره‌ جمعی سبب شده هر بار که آی‌فیلم این سریال را روی آنتن می‌برد، نسلی تازه هم به بینندگانش اضافه شود؛ از جوانانی که آن روزها کودک بودند تا نوجوانانی که حالا برای نخستین بار با این روایت قرآنی آشنا می‌شوند.

بازی‌هایی که در ذهن مانده‌اند

بازی‌های ماندگار مجموعه بازیگران سریال «یوسف پیامبر» و در راس آنها مصطفی زمانی در نقش یوزارسیف، هنوز هم معیار سنجش بازی در آثار تاریخی محسوب می‌شود. زمانیِ جوان به بهترین نحو ممکن از فرصتی که در اختیارش قرار گرفت استفاده کرد. او با چهره‌ آرام و صدایی متناسب، به‌خوبی توانست معصومیت و ایمان پیامبر الهی را به تصویر بکشد و همین نقش برای همیشه با نام او گره خورد.

آی‌فیلم؛ حافظ میراث تصویری مردم

موفقیت پخش دوباره‌ «یوسف پیامبر» در آی‌فیلم را باید نتیجه‌ سیاستی درست دانست: احترام به آثار ارزشمند و نیاز مخاطب به کیفیت و اصالت. شبکه آی‌فیلم طی سال‌های اخیر با بازپخش هوشمندانه‌ سریال‌هایی که بخشی از حافظه‌ فرهنگی مردم‌اند، نه‌تنها موفق شده خاطرات مخاطبان را زنده نگه دارد، بلکه سطح سلیقه‌ تلویزیونی را هم در نوع خود ارتقا داده است.

این شبکه با تمرکز بر «یادآوری» و نه صرفاً «تکرار»، به مخاطب یادآور می‌شود که هنوز هم می‌توان از تماشای اثری دیدنی، معنا گرفت و لذت برد. بازخوردهای فراوان کاربران در شبکه‌های اجتماعی، نشان می‌دهد که پخش «یوسف پیامبر» نه فقط خاطره‌ها را زنده کرده، بلکه گفت‌وگو درباره ارزش‌های انسانی و اخلاقی را دوباره در میان نسل جوان فعال کرده است.

درس ماندگاری

در روزگاری که بسیاری از پروژه‌ها در مدیوم‌های مختلف (اعم از تلویزیون، شبکه نمایش خانگی و ...) با هزینه‌های هنگفت تولید می‌شوند، اما به سختی مخاطب خود را پیدا می‌کنند، بازگشت پربیننده‌ترین سریال دینی دو دهه‌ اخیر، خود درس مهمی برای سیاست‌گذاران فرهنگی است: مردم همیشه دنبال حقیقت و صداقت‌اند. اگر اثری با نیت پاک، روایت درست و کیفیت هنری ساخته شود، حتی سال‌ها بعد هم مخاطبش را پیدا می‌کند.

«یوسف پیامبر» امروز برای آی‌فیلم فقط یک سریال موفق نیست؛ بلکه نمادی از اعتماد دوباره‌ مخاطب به تلویزیون است. تکرار این سریال ثابت کرد که تلویزیون هنوز هم می‌تواند با تکیه بر میراث ارزشمند خود، حرف اول را در خانه‌های ایرانی بزند.

و شاید به تعبیر همان آیه‌ معروف، «إنَّهُ مَن یَتَّقِ وَیَصبِر فإنَّ اللهَ لا یُضیعُ أجرَ المُحسنین»، پاداش صبر و نیت نیک، ماندگاری است؛ همان‌طور که «یوسف پیامبر» با گذر از سال‌ها، هنوز هم در دل مردم زنده است و هر بار که از آنتن آی‌فیلم پخش می‌شود، تازه‌تر از همیشه به چشم می‌آید.

(به قلم سیاوش میرزایی برای وب‌سایت آی‌فیلم)

بیشتر بخوانید:

عشق گمشده؛ بحران هویت در آینه‌ نسل‌ها

بازخوانی یک اثر کلاسیک تلویزیونی

نگاهی به «زیر آسمان شهر»؛ آپارتمانی که لبخند ساخت